Aby możliwie trafnie odpowiedzieć na pytanie: czym jest Odnowa w Duchu Świętym, na czym polega jej tożsamość i w czym się przejawia, trzeba odnieść się do jej Założyciela, czyli Trzeciej Osoby Trójcy Świętej, który 2000 lat temu dany został nam jako nasz Przyjaciel, Nauczyciel i Obrońca. Mimo, że nikt Go nie widział, wszyscy wierzący doświadczają Jego niezwykłej mocy. Jest w nas sprawcą chcenia i działania zgodnie z Bożą wolą (por. Flp 2, 13), a przecież na tym właśnie polega istota życia chrześcijańskiego. Bez Jego pomocy nikt nie jest w stanie spotkać Jezusa, a tym bardziej ogłosić Go Panem swojego życia (por. 1 Kor 12, 3).

Rolą Ducha Świętego jest nasze uświęcenie, czyli prościej mówiąc, uczynienie nas podobnymi do Jezusa. Nasze życie staje się podobne do Zbawiciela, gdy przebywamy z Nim, dlatego Duch pomaga nam odkrywać, że każda chwila naszego życia jest w ręku Boga, a Jego Syn nie opuścił nas wstępując do Ojca i jest z nami właśnie po to, by prowadzić nas po drogach życia ku doskonałej radości, która jest naszym przeznaczeniem. Do tego celu zmierzamy idąc drogą wyjątkową i niepowtarzalną, a zarazem przeżywaną we wspólnocie wiary, gdyż potrzebujemy świadectwa innych, by umacniać się w wierze i samemu skutecznie świadczyć o tym, że Jezus żyje! Każda wspólnota gromadząca się ze względu na Jezusa, jest dziełem Ducha Świętego, począwszy od wspólnoty Kościoła powszechnego, która ukonstytuowana została w dniu Pięćdziesiątnicy, skończywszy na najmniejszej parafialnej grupie modlitewnej.

Zło nie przestaje nas atakować i doświadczamy jego działania w naszym życiu. Jednak to Bóg jest zwycięzcą zła, a kreatywność Ducha Świętego w rozszerzaniu królestwa Bożego nie ma granic. To właśnie On w XX wieku, naznaczonym tak mocno grzechem i jego tragicznymi skutkami, po Soborze Watykańskim II powołał do istnienia rzeczywistość, którą nazywamy dziś Katolicką Odnową w Duchu Świętym, a w ramach niej grupy modlitewne, w których w wyjątkowy sposób daje poznać swoją miłość i prowadzi wierzących do uwielbienia Jezusa i przyjęcia Jego miłości.

W preambule do Statutu nieistniejących już dziś Międzynarodowych Służb Katolickiej Odnowy Charyzmatycznej – ICCRS napisano: „Odnowa w Duchu Świętym w Kościele katolickim, zwana także Katolicką Odnową Charyzmatyczną, nie jest jednolitym ruchem o zasięgu światowym. W odróżnieniu od większości ruchów nie ma jednego założyciela, lub grupy założycieli, nie ma też listy członków. Jest to wysoce zróżnicowany zespół jednostek i grup podejmujących różne działania, często od siebie niezależne, na różnym etapie rozwoju i o różnorodnie rozłożonych akcentach. Te osoby i grupy łączy to samo doświadczenie. Stawiają sobie one również te same cele.”

Jakie to cele? Ogłosić całemu światu, że „nie dano ludziom pod niebem żadnego innego imienia, w którym moglibyśmy być zbawieni” niż imię Jezus, a w związku z tym uczynienie Jego centrum swojego życia (por. Dz 4, 11-12). Z powyższego tekstu wynika również to, że w grupach Odnowy jest miejsce dla każdego, a poszczególne wspólnoty zupełnie autonomiczne, a jednocześnie otwarte na prowadzenie Ducha Świętego, starają się tak dopasować program formacyjny, by każdy z uczestników spotkań mógł wzrastać w wierze i podejmować dalej misję głoszenia Ewangelii na miarę powołania. Jak to się przejawia w praktyce?

We wspomnianych już Statutach czytamy, że naszym celem jest:

„Zachęcanie do dojrzałego i nieustannego nawracania się ku Jezusowi Chrystusowi, naszemu Panu i Zbawicielowi”.

Wydaje się to mało odkrywcze, jednak jest fundamentem relacji z Bogiem. Duch Święty przekonuje świat o grzechu (por. J 16, 8), podczas gdy zły duch usiłuje przekonać nas, że grzechu nie ma, a nawet jeżeli jest jakaś ludzka słabość, to nie stanowi żadnego istotnego problemu. Ponieważ jest to pociągająca pokusa, to wiele dzieci Bożych gubi się w ciemnościach i doświadcza coraz większych zranień. Powszechny dzisiaj problem z osobistym doświadczeniem miłości Bożej, w znacznej mierze jest skutkiem grzechu, który nie tylko oddala nas od Boga, ale wręcz buduje mur, albo, jak kto woli, wykopuje przepaść między nami, a naszym Stwórcą. Św. Jan Paweł II powiedział, że „Duch Święty, którego Kościół wzywa, aby był «Światłością sumień», nawiedza człowieka od wewnątrz. Dotyka wprost jego duchowej głębi”. Bez uznania prawdy o grozie grzechu i wyrzekania się go w sakramencie pokuty, nie da się budować królestwa Bożego.

„Zachęcanie do zdecydowanego osobistego przyjęcia Osoby Ducha Świętego, Jego obecności i mocy. Te dwie łaski duchowe często przychodzą łącznie w doświadczeniu, zwanym w różnych częściach świata „chrztem w Duchu Świętym” lub „wylaniem Ducha Świętego”, lub „odnowieniem w Duchu Świętym”. Rozumiane są najczęściej jako osobiste przyjęcie łaski chrześcijańskiej inicjacji i umocnienie w chrześcijańskiej służbie dla Kościoła i świata”.

Papież Franciszek w przemówieniu podczas spotkania z Odnową w Duchu Świętym w Rzymie, dnia 1 czerwca 2014 r. powiedział m.in.: „Oczekuję od Was, że podzielicie się z wszystkimi w Kościele łaską chrztu w Duchu Świętym”. To doświadczenie jest w sercu Odnowy Charyzmatycznej, jednak nie możemy zatrzymać go dla siebie. Duch pragnie odnawiać oblicze ziemi, a ziemia, którą w szczególny sposób jest życie każdego człowieka, potrzebuje odnowienia w Duchu Świętym. Dlatego modlimy się nad każdym, kto tego pragnie i oddaje swoje życie Jezusowi, by moc Parakleta otrzymana w sakramentach chrztu i bierzmowania, jak strumienie wody żywej wylewała się z wnętrza i rodziła do nowego życia (por. J 7, 38).

„Popieranie przyjęcia i posługiwania się darami duchowymi (charyzmatami), nie tylko w Odnowie Charyzmatycznej, lecz szerzej – w Kościele. Te dary, zwyczajne i nadzwyczajne, ujawniają się obficie wśród świeckich, zakonników i duchowieństwa. Ich poprawne rozumienie i używanie zharmonizowane z innymi elementami życia Kościoła jest źródłem mocy dla chrześcijan w ich drodze ku świętości i w pełnieniu ich misji”.

Utrwalił się w świadomości niektórych, błędny podział chrześcijan na charyzmatyków i nie charyzmatyków. Tymczasem, jeżeli już w ogóle dzielić, to należałoby powiedzieć, że chrześcijanie dzielą się na tych, którzy wiedzą, że są charyzmatykami i tych, którzy jeszcze tego nie wiedzą. Duch Święty dał nam doświadczyć obfitego wylania swoich darów, byśmy uświadomili sobie na nowo, a potem powiedzieli o tym całemu Kościołowi, że charyzmaty ma każdy ochrzczony i przez nie jest uzdolniony do włączenia się w dzieło budowania Kościoła. Jestem przekonany, że to jest ważny element naszej tożsamości. Papież Paweł VI w 1973 roku powiedział: „Tchnienie Ducha przyszło obudzić w Kościele uśpione energie, wydobyć ukryte charyzmaty, by rozlać ten zmysł życia i radości, który sprawia, że w każdej epoce historii na nowo wytryska młodość i aktualność Kościoła” Zanik charyzmatów wśród uczniów Jezusa jest cierpkim owocem przekonania, że to inni mają ewangelizować, a nie my. Wszyscy przecież chcemy Kościoła młodego i przemawiającego do współczesnego człowieka. Jeżeli zaczniemy innym mówić o Zbawicielu, to odkryjemy w sobie na nowo bogactwo łaski Ducha, który także dzisiaj chce potwierdzać naukę znakami i cudami (por. Mk 16, 20).

„Popieranie dzieła ewangelizacji w mocy Ducha Świętego. (…) Odnowa szczególnie angażuje się w misję Kościoła, głosząc Ewangelię słowem i czynem, ukazując Jezusa Chrystusa przez osobiste świadectwo oraz te uczynki wiary i sprawiedliwości, do których jest powołany każdy chrześcijanin”.

Mocnym punktem naszej tożsamości jest prowadzenie Rekolekcji Ewangelizacyjnych Odnowy, czy Seminariów Odnowy Wiary. Zachęta św. Jana Pawła II wypowiedziana 9 marca 1983 roku na Haiti: „patrzcie w przyszłość podejmując nową ewangelizację, nową w swoim zapale, nową w swych metodach i nową w środkach wyrazu”, nie pozwala nam jednak spocząć na laurach, albo – jak napomina papież Franciszek – rozsiadać się wygodnie na kanapie. Celem ewangelizacji jest doprowadzenie każdego do osobistej decyzji oddania swojego życia Jezusowi jako Panu i Zbawicielowi, a że gra toczy się w związku z tym o życie wieczne w niebie, to nam szczególnie powinno zależeć na odkrywaniu coraz to nowszych form ewangelizacji, które pomogą łasce Ducha dotrzeć do serc szczególnie poranionych przez grzech.

„Pielęgnowanie stałego wzrastania w świętości przez integrację charyzmatów z pełnią życia Kościoła. Odnowa zachęca do udziału w bogatym życiu sakramentalnym i liturgicznym, do czerpania z tradycji katolickiej modlitwy i duchowości, do stałej formacji w nauce katolickiej pod kierunkiem Kościoła i do uczestnictwa w wypełnianiu programu duszpasterskiego Kościoła”.

Jezus Chrystus pragnąc, by Jego dzieło Odkupienia, przez które nabył Bogu krwią swoją ludzi z każdego pokolenia, języka, ludu i narodu (por. Ap 5, 9) trwało i wydawało doskonały owoc Zbawienia, założył jeden, święty, powszechny i apostolski Kościół, w którym każdy, kto chce, może mieć do Niego dostęp. Dzięki Odnowie odkrywamy na miarę daru łaski tajemnicę Kościoła i uczymy się być żywymi członkami tej wspólnoty. Wierzymy, że poza nią, nie ma zbawienia, dlatego chcemy żyć pełnią życia chrześcijańskiego, będąc zakorzenionymi w bogactwie łaski, której Duch Święty nam obficie udziela. Pan Jezus w przypowieści o winnym krzewie (por. J 15) ukazuje obraz Ojca troszczącego się o latorośle czerpiące życiodajne soki z relacji z Nim i dbającego, aby owoc był smaczny i obfity. Miłując Kościół, wierząc w Kościół uczymy się coraz ściślej wchodzić w oblubieńczą relację ze Zbawicielem, przyjmując to, co nam daje i dzieląc się tym z innymi. Odnowa w Duchu Świętym podejmuje więc szereg dzieł formacyjnych, między innymi w postaci rekolekcji weekendowych i dłuższych, rozmaitych kursów, konferencji, spotkań modlitewnych, dzięki którym członkowie wspólnot mogą wzrastać w wierze, oraz zdobywać wiedzę potrzebną do coraz bardziej świadomego uczestniczenia w życiu Kościoła.

Odnowa charyzmatyczna więc jest strumieniem łaski, który rozlewa się w Kościele przez działanie Ducha Świętego. Wszyscy chrześcijanie mogą doświadczyć Jego potężnego działania i otworzyć się na Jego prowadzenie w swoim życiu duchowym. Mogą też posługiwać Jego darami, by budować wspólnotę Kościoła. Ważne jest więc, byśmy nieustannie zanurzali się w falach tego boskiego strumienia łaski, gdyż tylko wtedy będziemy wzrastać w poznawaniu Pana. To jest proces, który zapoczątkowany w nas przez chrzest w Duchu Świętym, trwa przez całe nasze życie we wspólnotach, które tworzymy w ramach Odnowy w Duchu Świętym.

ks. Łukasz Turek
Zeszyty Odnowy w Duchu Świętym 183/2024