Wielka Środa:
Ofiara czy posłuszeństwo?
Nie można ogarnąć oceanu, ale można zostać przez niego ogarniętym, zanurzając się w jego wodach w jakimkolwiek miejscu. Podobnie też nie jesteśmy w stanie ogarnąć naszym umysłem całej Męki Pańskiej ani dostrzec jej głębi; możemy jednak zrobić coś bardziej pożytecznego i pięknego, to znaczy zanurzyć się w niej, wychodząc od jednego z jej momentów. W tej medytacji chcemy wejść w tajemnicę Męki przez drzwi posłuszeństwa.
Posłuszeństwo Chrystusa jest aspektem Męki najbardziej podkreślanym przez apostolską katechezę. Uniżył samego siebie, stając się posłusznym aż do śmierci - i to śmierci krzyżowej (Flp 2, 8); Przez posłuszeństwo Jednego wszyscy staną się sprawiedliwymi (Rz 5, 19); Nauczył się posłuszeństwa przez to, co wycierpiał. A gdy wszystko wykonał, stał się sprawcą zbawienia wiecznego dla wszystkich, którzy Go słuchają (Hbr 5, 8-9). Posłuszeństwo ukazane jest jako klucz do zrozumienia całej historii Męki, klucz, który nadaje jej sens i wartość.
Do tych, których gorszył fakt, że Ojciec znalazł upodobanie w śmierci i krzyżu swojego Syna Jezusa, św. Bernard słusznie mówił: "To nie śmierć Mu się podobała, ale wola Tego, który dobrowolnie umierał" (Non mors placuit sed voluntas sponte morientis) [1] Zatem to nie tyle śmierć Chrystusa jako taka nas zbawiła, ile raczej Jego posłuszeństwo aż do śmierci.
Pismo Święte mówi, że Bóg pragnie posłuszeństwa, a nie ofiary (por. 1Sm 15, 22; Hbr 10, 5-7). To prawda, że Ojciec chciał od Chrystusa także ofiary i chce jej również od nas, ale z tych dwóch postaw jedna jest środkiem, a druga celem. Bóg pragnie bezpośrednio posłuszeństwa, natomiast pośrednio chce również ofiary, jako warunku, który czyni posłuszeństwo możliwym i autentycznym. W tym znaczeniu List do Hebrajczyków mówi, że Chrystus nauczył się posłuszeństwa przez to, co wycierpiał. Męka stała się dowodem i miarą posłuszeństwa.
Postarajmy się zrozumieć na czym polegało posłuszeństwo Chrystusa. Jako dziecko był posłuszny rodzicom; jako dorosły był poddany prawu mojżeszowemu, podczas Męki poddał się wyrokowi Sanhedrynu i Piłata. Ale Nowy Testament nie myśli o żadnym tego rodzaju posłuszeństwie, lecz o posłuszeństwie wobec Ojca. Święty Ireneusz wyjaśniał posłuszeństwo Chrystusa w świetle izajaszowej pieśni Sługi jako wewnętrzne i całkowite poddanie się Bogu, które dokonuje się w najbardziej krytycznej sytuacji:
"A więc przez posłuszeństwo, w którym posłuszny aż do śmierci zawisł na drzewie, usunął dawne nieposłuszeństwo popełnione w związku z drzewem". Posłuszeństwo Jezusa opiera się w sposób szczególny na słowach, które zostały napisane o Nim i dla Niego w prawie, u proroków i w psalmach. Kiedy uczniowie chcą się przeciwstawić Jego pojmaniu, Jezus mówi: Jakże więc wypełnią się pisma, że tak się stać musi? (Mt 26, 54).
__________________
[1] św. Bernard z Clairvaux, De errore Abelardi, 8, 21 (PL 182, 1070).