Uroczystość Zesłania Ducha Świętego, obchodzona w pięćdziesiątym dniu po Zmartwychwstaniu Pańskim, kończy okres wielkanocny. Nazywana Pięćdziesiątnicą, a potocznie Zielonymi Świątkami, upamiętnia zstąpienie Ducha Świętego na apostołów i Maryję, a więc początek Kościoła.

Od tej bowiem chwili Kościół zaczął działalność pod Jego opieką i dlatego bywa nazywany „sakramentem Ducha Świętego”. To właśnie Duch Święty prowadzi i uświęca Kościół, zarówno lud Boży jako zbiorowość, jak i każdego z nas indywidualnie. Dzięki Jego asystencji możemy być spokojni, że...

Kościół nie pobłądzi

Po Wniebowstąpieniu apostołowie przez dziewięć dni oczekiwali w Wieczerniku na „Ducha Pocieszyciela”, którego obiecał zesłać im Pan. I dlatego obecnie przed uroczystością Zesłania Ducha Świętego odmawiana jest w Kościele dziewięciodniowa modlitwa, czyli nowenna.

Z lektury Dziejów Apostolskich wiemy co się wówczas stało. Oto w Wieczerniku dał się słyszeć jakby szum wiatru, a nad głowami apostołów i Maryi pojawiły się płomyki ognia. I nagle apostołowie zaczęli mówić rozmaitymi językami; co najdziwniejsze, wszyscy ich rozumieli! Ta moc, jednocząca ludzkość w Duchu Świętym, przezwyciężyła syndrom wieży Babel, czyli pomieszania języków. Jak to wyraził w 2005 r. Benedykt XVI: „Darem Ducha Świętego jest zrozumienie. Duch przezwycięża podział zapoczątkowany pod wieżą Babel - zamęt w sercach, który rodzi wrogość między nami - i otwiera granice. Lud Boży, który uformował się po raz pierwszy na Synaju, teraz rozprzestrzenia się tak dalece, że nie zna już żadnych granic”.

Od tej chwili apostołowie udzielali Ducha Świętego tym, którzy się nawracali, nakładając na nich ręce. I tak jest do tej pory, bo przyjmując sakrament bierzmowania...

Otrzymujemy Jego dary

Uroczystość Zesłania Ducha Świętego jest znakomitą okazją do ożywienia w sobie tych wszystkich darów, które otrzymaliśmy podczas bierzmowania: mądrości, rozumu, umiejętności, rady, męstwa, pobożności i bojaźni Bożej.

Warto pamiętać, co Pan Jezus powiedział do Nikodema: „Wiatr wieje tam, gdzie chce, i szum jego słyszysz, lecz nie wiesz, skąd przychodzi i dokąd podąża" (J 3, 7). Bo łaski Ducha Świętego wylewane są nieustannie, o czym najlepiej świadczy fakt, że wszystkie ważniejsze działania liturgiczne Kościoła poprzedza epikleza, czyli modlitwa do Ducha Świętego. I tak np. podczas każdej Mszy św. konsekrację poprzedza modlitwa błagalna, aby Duch Święty zstąpił na chleb i wino, i przemienił je w Ciało i Krew Chrystusa.

Już św. Tomasz z Akwinu pisał o „nowym posłaniu Ducha", jednak przez całe stulecia o Duchu Świętym mówiono niewiele i dopiero XX wiek przyniósł prawdziwe...

Przebudzenie pentakostalne

Zaowocowało ono rozwojem refleksji teologicznej o Duchu Świętym, czyli pneumatologii (z grec. pneuma - duch), a także powstaniem ruchów odnowy charyzmatycznej.

Wcześniej, w 382 r., synod rzymski przestrzegał: „Jeśli kto nie przyjmuje, że są trzy prawdziwe Osoby Ojca i Syna, i Ducha Świętego, że one są równe, zawsze żyjące, ogarniające wszystkie rzeczy widzialne i niewidzialne, że mogą wszystko, sądzą wszystko, ożywiają wszystko, stwarzają wszystko, zbawiają wszystko - sam się wyłącza ze społeczności wiernych (21)”. Z V w. pochodzi symbol wiary „Quicumque”, nazywany „atanazjańskim”, który stwierdził: „Duch Święty jest równy jednością natury Bożej zarówno Ojcu, jak i Synowi”.

W 1140 r. synod w Sens głosił, iż „Duch Święty jest duszą świata”, a sobór lyoński (1274) w Konstytucji „O pochodzeniu Ducha Świętego” pouczał: „…od Ojca i Syna; nie jako od dwóch zasad, lecz jak od jednej zasady; nie jako na skutek dwóch tchnień, lecz dzięki jednemu tchnieniu”.

Po wiekach Sługa Boży Jan Paweł II w encyklice z 1986 r. „Dominum et Vivificantem” (Pana i Ożywiciela) - z podtytułem: „O Duchu Świętym w życiu Kościoła i świata” - przyrównał obecność i działanie Ducha Świętego do funkcji, jaką pełni w ciele człowieka dusza. Jest On bowiem Duszą Kościoła, czyli Mistycznego Ciała Chrystusa.

Michał Gryczyński
Przewodnik Katolicki 22/2009